به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، تمدن شهری در قزوین بر محور باغستان شکل‌گرفته است؛ به‌عبارت دیگر، روابط اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی در شهر قزوین نه تنها متأثر از باغستان است بلکه مستقیماً از هویت و موجودیت باغستان سنتی گرفته شده است و همین امر باعث شده تا باغستان سنتی قزوین در سال۱۳۹۲ به‌عنوان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی به ثبت برسد.
باغستان‌های سنتی قزوین بیش از یک هزار سال قدمت دارند و وصف آنها در کتاب سفرنامۀ ناصرخسرو قبادیانی چنین آمده است: «باغستان بسیار داشت، بی دیوار و خار و هیچ مانعی از دخول در باغات نبود».
موضوع باغستان سنتی قزوین از سال‌های گذشته همواره مورد توجه فعالان محیط زیست و باغداران بوده است و رشد فزایندۀ زندگی ماشینی و تخریب و ساخت و ساز گویا زخمی مضاعف بر زخم چندین سالۀ این فعالان شده است.
حفظ و صیانت باغستان سنتی امروز از موضوعات قابل توجه و مهم‌ترین دغدغۀ فعالان محیط زیست و باغداران است و همواره درخواست‌ها و مطالبه‌هایی را برای نگهداری این باغستان از مسؤولان و متولیان امر دارند.
فرج‌الله فصیحی رامندی، عضو شورای اسلامی شهر قزوین در این خصوص و با اشاره به اقدامات شورای اسلامی شهر در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس در قزوین، حفظ باغستان را جزو سیاست‌های کلی شورای شهر عنوان و اظهار می‌کند: اهتمام ما این است که بتوانیم باغستان را حفظ کنیم و براین اساس، هر سال اعتباری برای این موضوع درنظرگرفته می‌شود.
4 میلیارد تومان اعتبار برای نگهداری باغستان سنتی قزوین پیش بینی شده است
وی افزود: تقریباً 4 میلیارد تومان اعتبار برای حفظ و نگهداری باغستان، آب رسانی، امکانات دسترسی در سال‌جاری پیش بینی شده است.
مسلماً اجرای برخی از پروژه‌های شهرداری همچون پروژۀ پل امام رضا(ع) تقریباً بخش قابل توجهی از باغستان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و نابودی آن را فراهم می‌کند و لازم است که شهرداری در اجرای این پروژه‌ها توجه ویژه را داشته باشد.
فصیحی رامندی با اشاره به اجرای این پروژه عنوان می‌کند: باتوجه به بازدیدهای میدانی صورت گرفته توسط اعضای شورای شهر، اجرای طرح اولیۀ این پروژه مورد صلاح دید قرار نگرفت چراکه اجرای آن موجب از بین رفتن بخشی از باغستان می‌شد، لذا اصلاحی در اجرای نقشۀ اولیۀ باغستان صورت گرفت و مقرر شد تا با حداقل تخریبِ باغستان، جاده به سمت ساختمان‌های موجود شیب پیدا کند.
این عضو شورای اسلامی شهر بیان کرد: این اقدام، گام مثبتی برای حفظ باغستان است تا هم بتوان طرح عمرانی پیش بینی شده را اجرا و هم باغستان را حفظ کرد.
*حفظ میراث ملی نیازمند مشارکت همگانی است
وی اضافه کرد: توجه به حفظ باغستان تنها مربوط به شهرداری نیست بلکه باید تمام دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط پای کار بیایند؛ با باغداران همکاری و مساعدت لازم صورت بگیرد تا مقرون به صرفۀ اقتصادی باشد و مالکان به تغییر کاربری ترغیب نشوند.
فصیحی رامندی یادآور شد: در حال حاضر، طرح پیشنهادی پروژۀ پل امام رضا(ع) مورد تایید شورای عالی قرار گرفته و مقدمات کار آن فراهم شده است تا در اولین فرصت و به زودی اجرا شود؛ در اجرای پروژه وقفه ایجاد شده تا جابه جایی طرح صورت بگیرد.
عضو شورای اسلامی شهر قزوین بیان کرد: بارش‌های خوبی را در سال‌جاری در استان شاهد بودیم و باغستان سنتی قزوین بهرۀ مناسبی را از این بارندگی‌ها داشته است و مشکلی در این خصوص و تامین آب باغستان نخواهیم داشت.
با استناد به صحبت‌های این عضو شورای شهر، صیانت از ارزش‌های گذشتگان نیازمند عزم همگانی است که مسلما در سایۀ همدلی و مشارکت می‌توان مسیر رشد و توسعه را طی کرد.
نگهداری باغستان سنتی نیز بخشی از وظایف ارگان‌هایی همچون سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری است.
قدیرموسی خانی، سرپرست سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قزوین به اقدامات این سازمان اشاره می‌کند و می‌گوید: باغستان سنتی با دارا بودن تقریباً 2 هزار و 500 الی 2700 هکتار بخشی از قزوین را شامل می‌شود.
وی افزود: عملیات اطفای حریق در تمام مجموعه‌های 1500 الی 1600 هکتاری مجموعۀ گردشگری باراجین فدک، فضاهای سبز شهری، زمین‌های خالی که به دلیل بارندگی‌های مناسب سال‌جاری دارای علف‌های هرز بسیار است، زمین‌های روستاهای اطراف قزوین که به دلیل نبود امکانات اطفایی، دچار آتش سوزی می‌شود، صورت می‌گیرد.
آتش‌سوزی، ریه‌های سبز و میراث چندین سالۀ قزوین را به خطر می‌اندازد
موسی خانی ادامه داد: در سال گذشته، 966 مورد آتش سوزی علف‌های هرز در تمام مجموعه‌های یاد شده صورت گرفت که 6 مورد آن در حوزۀ دامداری و دامپروری، 30 مورد آتش سوزی باغات سنتی، 9 مورد آتش سوزی در مزارع و گندم و جو است.
سرپرست سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قزوین مطرح کرد: این آتش سوزی‌ها علاوه بر اینکه آسیب‌هایی را به مردم و شهروندان، باغداران و کشاورزان و باغستان سنتی به عنوان میراث چندصدسالۀ قزوین وارد می‌کند، آسیب‌هایی را نیز به مجموعۀ آتش نشانی و دستگاه‌های امدادی وارد می‌کند.
وی با اشاره به اینکه تجهیزات و امکانات تجهیز شده تا در حوادث شهری به کمک مردم بیاید، اضافه کرد: 985 مورد آتش سوزی و حریق از ابتدای سال‌جاری تا روز گذشته صورت گرفته که از این میزان، 391 مورد برای آتش سوزی علف هرز و ضایعات، 45 مورد آتش سوزی باغات و 10 مورد آتش سوزی مزارع کشاورزی است و این آمارها، آمار بالایی است.
موسی‌خانی گفت: تقریبا یک سوم الی نیمی از عملیات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی را اطفای حریق تشکیل می‌دهد و آتش‌نشان‌ها را دچار مشکل می‌کند.
سرپرست سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قزوین یادآور شد: برای حفظ و نگهداری باغستان سنتی قزوین، جلسات مختلفی در سال‌جاری برگزار و نقاط پرخطر و زمین‌هایی که در سال گذشته دچار آتش‌سوزی شدند، شناسایی شده است تا علف زنی آن مناطق صورت بگیرد؛ یکی از راه‌های جلوگیری از آتش سوزی باغات، شناسایی و علف زنی مناطقی است که در گذشته دچار آتش سوزی است.
وی تصریح کرد: ایجاد آتش بُر توسط ماشین آلات کشاورزی و ایجاد مسیرهایی به عنوان مناطق پرخطر است تا اگر در صورت گسترش آتش، مانع از آتش سوزی این مناطق شود.
موسی‌خانی یادآور شد: آموزش‌هایی نیز برای باغداران و مالکان ارسال می‌شود مبنی بر اینکه باغداران نیز به کمک سازمان بیاید؛ باید توجه داشت تا زمانی که مردم و باغداران در این امر مشارکت نداشته باشند، این آتش‌سوزی‌ها ادامه خواهد داشت.
سرپرست سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قزوین خاطرنشان کرد: از مردم درخواست داریم تا دقت لازم را در جلوگیری از بروز آتش داشته باشند و در صورت روشن کردن آتش در مکان‌های باغی و کشاورزی، بعد از خارج شدن از آن محل حتما آتش را خاموش کنند.
وی مطرح کرد: اقدامات مختلفی از سوی شهرداری از جمله اطلاع رسانی و تهیۀ بنرهای هشدار صورت می‌گیرد و باغستان و فضای سبز سرمایه‌های ملی است و اگر از بین برود جایگزینی نخواهد داشت.
موسی‌خانی تصریح کرد: در حال حاضر 8 ایستگاه آتش نشانی در قزوین مستقر است که تمام همکاران در این بخش فعالیت می‌کنند؛ روزانه بین 35 الی 40 مورد آتش سوزی در علف‌های هرز و مزارع صورت می‌گیرد که تقریبا میانگین 40 مورد عملیات را دنبال می‌کنند.
سرپرست سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قزوین یادآور شد: از مردم درخواست داریم اگر موردی از آتش سوزی را در باغستان سنتی و سطح شهر مشاهده کردند، سریعا با شمارۀ 125 برای داخل شهری و شمارۀ 1504 برای خارج شهری تماس بگیرند تا اکیپ‌ها برای اطفا حریق در محل حضور داشته باشند.
به گزارش خبرگزاری فارس، باغستان سنتی که میراث و قدمت چندین سالۀ کهن شهر قزوین است، نیازمند توجه بیشتری است و همه و همه باید مشارکت داشته باشند تا بتوان از این ارزش گران‌بها به خوبی حفظ و نگهداری کرد.
انتهای پیام/
